考古学

Манай эриний өмнөх /МЭӨ/ - 紀元前 (BC)
Манай эриний /МЭ/ - 紀元(後) (AD)
Хүй нэгдлийн үе - 原始時代 (protohistory)
Балар эртний үе - 先史時代 (prehistory)
Чулуун зэвсгийн үе - 石器時代
Палеолит /Хуучин чулуун зэвсгийн үе/ - 旧石器時代 (Paleolithic)
Доод палеолит - 前期旧石器時代
Дунд палеолит - 中期旧石器時代
Дээд палеолит - 後期旧石器時代
Мезолит - 中石器時代
Неолит - 新石器時代
неолитын хувьсгал - 新石器革命
Хүрэл зэвсгийн үе - 青銅器時代
Хүрэл төмрийн түрүү үе - 青銅器・初期鉄器時代
Төмөр зэвсгийн түрүү үе - 初期鉄器時代
Төмөр зэвсгийн үе - 鉄器時代
Эртний үе - 古代
Дундад зуун - 中世
Шинэ түүх - 近世
Шинэхэн түүх - 近代
Хүннү - 匈奴
Сяньби - 鮮卑
Нирун - 柔然
Түрэг - 突厥
Уйгур - ウイグル
Кидан - 契丹
Их монгол улс - 大モンゴル国
Хара балгас /Орду балык/ - オルド・バリク
Хархорин - カラコルム
Хэрлэн барс - ヘルレン・バルス遺跡
чулуун овоот булшны соёл /Хиргисүүр/ - ヘレクスル
Ноён уулын булш - ノインウラ遺跡
Аураг орд /Аврагын балгас/ - アウラガ遺跡
агсарга бүс - (sword-belt)
үйсний бичиг - 白樺文書 (birchbark document)
хажлага - (braid trimming)
шавар эдлэл - 土器
сүг зураг - 壁画
хадны зосон зураг - 顔料による壁画
хадны бичээс -
сийлмэл зураг - 刻画
эртний суурингийн үлдэгдэл - 集落跡
чулуун хөшөө - 石碑
гэрэлт хөшөө - 記念碑
булш - 墓、埋葬地
бунхан - 廟
оршуулга - 埋葬地???
гүдэн - 1. 貴人の遺体; 2. 霊堂
дөрвөлжин булш - 方形墳、板石墓
туурь - 遺跡
балгас - 古都、廃墟
хүн чулуу - 石人
буган чулуу - 鹿石
мэлхий чулуу - 亀趺(きふ)
онгод - 偶像
хөрөг - 肖像
хагас нүхэн сууц гэвэл - 竪穴式住居
ормж - 住処、住居
овоохой - 草屋
шон зоох - 柱を立てる
харш - 豪邸、邸宅
орд(он) - 1. 宮殿、館; 2. 位置空間(鉱山、星座、げっ歯類の巣穴等)
өргөө - ゲル(モンゴルの移動式住居)の尊敬語
цайз - 要塞、城砦
шилтгээн - 城館、城郭
шагайвар - 銃眼(じゅうがん)、狭間(さま) (embrasure; arrowslit)
ав хоморго - 巻き狩り
тулман хөөрөг - ふいご (bellows)
живүүр - おもり
үтрэм - 脱穀場
дэндүүр - 脱穀機(だっこくき)
тарианы хог ялгаж цэвэрлэх хөөрөг - 脱稃機(だっぷき)
бух гөрөөс - オーロックス (Lat. Bos primigenius)
арслан заан - マンモス
Науманны одой заан - ナウマンゾウ
мегалит - 巨石記念物
үсний хатгуур - かんざし
сэнж - ループ
оньсон хүрд - 車輪
шоохой - 牛車の鞍
тээргний арал - 轅

дугуйн цөн - 毅、軸受
мөөр - リム
ясан багаж - 骨角器
чинжаал - 短剣
жад - 槍
бамбай - 盾
сэлэм - 剣
сэлмийн хуй - 鞘
сэлмийн балтаг - 鍔
сумны зэв - 矢尻、 鏃
гилбэр - 矢尻
туйпуу - = тоосго
шаантаг бичиг - 楔形文字
палеонтологи - 古生物学